Се грижам, се молам, се надевам на помош, надежта кај мене последна умира и не се предавам. Туркам 12 години и ќе одам до крај. Мајка сум, нема откажување, разочарување или попуштање….
Вака Светлана Стојанова од Пробиштип за ММС ја почна нејзината мајчинска приказна, која почнала пред 12 години, кога го родила синчето Кристијан. Цели 12 години, вели таа, „се молам детето да ми оздрави“. Така е сега, кога, според неа, здравјето на Кристијан зависи од трансплантација на матични клетки.
Кристијан е дете со комбинирани пречки во менталниот и телесниот развој, со дијагноза церебрална парализа со епи напади. Решението за неговата болест е пресадување матични клетки, кое може да се направи во болница во Турција, а за тоа се потребни 20.000 евра, само за трансплантацијата.
-Тешко и мачно е за еден родител да бара пари, но кога станува збор за дете, сите тешкотии мајката ги надминува, бидејќи пред себе има само една цел- здравјето на детето. Јас цели 12 години се грижам, се надевам и се молам дека детето ќе ни оздрави. Цели 12 години сум по нашите болници, со полна ќеса лекови, но подобрување нема. Кај нас пресадување на матичните клетки не се прави, а единствената можност на Кристијан да му биде подобро е болница во Турција, која ќе направи трансплантација на матичните клетки. Ова е по препорака на жена од Скопје, која има внуче, а на кое во јуни му е направена втора трансплантација на матичните клетки и му е многу подобро, вели Светлана и додава:
-Кога се обратив во болницата, проблем имаше само со годините на детето, дека малку било доцна, дека има 12 години, но им реков дека моето дете иако има 12 години, сепак, менталниот развој не му е на тие години. Кристијан разбира сѐ, само што не зборува, вели само мама. Не можам повеќе да издржам и затоа јас како мајка ги правам сите овие напори. И ќе одам до крај. Се надевам дека ќе ги соберам парите и дека конечно ќе му помогнам на Кристијан. Според лекарите потребни се 20.000 евра, ми рекоа дека оваа цена е според килажата, бидејќи врз основа на килажата се формирала цената. А Кристијан е многу поправен од сите хемикалии кои ги прима. А нема фајде од лекарствата. Еден куп лекарства прима ама пак е со епи напади. Еден куп лекарства, од кои половина и повеќе кај нас ги нема, па ги нарачувам од странство и нема подобрување, вели мајка Светлана.
За овие 12 години таа објасни дека ги поминала сите здравствени институции.
-И државно и приватно, кај не сум поминала, која болница не сум ја отворила. Прима таблетки од кои само спие, а треба да го социјализирам, да оди во дневен центар. Затоа сум толку решителна, сѐ ќе дадам од себе, ако треба на крај и кредит ќе извадам само да има некакво подобрување, додава мајката.
Кристијан е свесен на тоа што му се случува, после секој напрад тој е исплашен. Светлана вели дека редовно прима таблетки против напади,но и покрај тоа повторно ги има.
-Маката ме натера да побарам донации од хумани луѓе. Оваа одлука не е лесно да ја донесеш, но верувајте ми, какви се не обиди не сум направила, какви не лекарства по препорака на лекари сум набавила. И тоа е тоа. Нема подобрување па нема. Затоа мене целата надеж ми е во болницата во Турција, вели таа.
Состојбата на Кристијан влијае и на неговото помало братче, кое како што вели мајката, по секој епи напад е преплашено и истрауматизирано.
-Кристијан има братче помало, Симон, кој исто така ги преживува проблемите на брат му. Многу му е стресно на Симон. После секој напад на Кристијан Симон е многу уплашен, не сака да го гледа во таква состојба. Срце ми се кине кога ги гледам. Плаче едниот, плаче другиот и не знам кого попрво да смирувам. Му велам на Симон- не се плаши, ништо не му е на бато, ќе помине. Ама не е еднаш. Истрауматизиран е, вели низ солзи Светлана и додава дека за нејзиниот стрес ниту има време да мисли, ниту се грижи за самата себе.
За состојбата на Кристијан Светлана се сомнева и на лекарска грешка при раѓањето.
-Мислам дека многу работи ми сокрија. Откако се породив само два дена лежев во болница. А по породувањето детето воопшто не заплака, веднаш го изнесоа. Јас почнав да се породувам, па докторот го викнаа во другата сала, некоја друга жена се породувала. Ме остави на половина и замина кај другата жена. Потоа се врати кај мене и едвај ме породија. Се роди нормален, на почетокот беше сѐ во ред, си фаќаше играчки, одеше во дубало, но кога го однесов по година ипол на лекар, му направија магнет и од тоа што ми го кажаа јас добив шок. Кога ми кажуваа што се случува јас како да тонев, а не да стоев, вели мајка Светле и продолжува:
-Низ што не сум поминала за овие години. И затоа се одлучив на овој пат. Ќе го споменам само последниот пат. Тргнавме за Скопје на лекар. И само што свртевме од Пробиштип по патот накај првата патарина Кристијан доби напад. Моравме да се вративме. Па јас не можам на заболекар да го однесам, никој не се нафаќа да работи со него, освен еден заболекар во Скопје. Господ здравје да му даде. А секаде прашував и во Штип и во Кочани и секаде, никој не сака да работи со нашите деца. Освен овој лекар, кој вели дека не прави разлика меѓу децата и има прекрасен пристап.
-Затоа моравме да се вратиме, а бевме веќе на автопат и не можеме да застанеме, а не можевме да продолжиме. Кај него не се знае, може да добие и друг напад. Затоа по погрешна лента со четирите трепкачи сме се враќале, само што побргу да дојдеме до лекар во Пробиштип, вели таа.
Светле вели дека пред да ја објави потребата од донации биле и во Фондот ама од таму им рекле дека нема список за матични клетки. А сега дополнителен проблем, вели таа, е и што фирмите кои имаат договор со Фондот за специјални помагала, како што се чевли, веќе им ги наплаќаат иако се ослободени.
-Па Кристијан едвај на две години прооди, со многу вежби. Носи ортопетски чевли, кои за вакви деца беа без пари, а од пред неколку месеци ни рекоа дека ќе ги плаќаме. Порано и имаше повеќе фирми со кои сорабуваше Фондот, над 30, а сега се само четири. Минатиот пат во една ни побараа 2.400 денари за чевли, иако сме ослободени од партиципација. Се шокирав, па едвај најдов друга со доплата од 600 денари. На нула партиципација ни побараа 2.400 денари. Ние родителите имаме многу маки и проблеми, само никој не не разбиира, навистина имаме многу мака. Немаме никакви услови за децата, терапии, лекарства, речиси сите се дефицитарни. Мака и само мака., вели тажно на крајот мајка Светле и се надева дека за брзо време ќе се соберат парите за да можат да заминат за Турција.
-Да ги собереме парите и веднаш одиме. Терминот зависи од нас. Овие 20.000 евра се само за трансплантацијата, без престој, без авионските карти, без транспорт, без ништо. Ќе одиме со голема надеж дека ќе му го олесниме животот на Кристијан, а со самото тоа и на нас. Се измачивме.., додава таа.
(В.М.)
Фотографиите се објавени со дозвола од родителите
