Божиќниот пост, кој трае 40 дена, започнува денес ( 28 ноември) и завршува на Божиќ, 6 јануари. Овој пост е време на подготовка на православните верници за прославата на раѓањето на Исус Христос, односно Божиќ, кој е најрадосниот ден во христијанскиот календар.
Започнувањето на постот во овој период не е само телесно воздржување, туку повик кон длабока духовна насока, за да можат верниците да си го исчистат телото и душата. Преку постот, верниците не само што се воздржуваат од одредени јадења, туку и од грешни мисли, желби и постапки, фокусирајќи се на внатрешната дисциплина и растот во верата.
Телесен пост значи воздржување од храна од животинско потекло, односно месо, млечни производи, јајца и алкохол. Маслото и виното се дозволени во сите денови освен среда и петок, кога се пости „на вода“, што значи дека во тие денови не се користи масло, а оброците се базираат на поедноставни јадења. Рибата е дозволена секоја сабота и недела, како и на празникот Воведение на Пресвета Богородица, без разлика дали тој празник се паѓа во средината на неделата. Последната недела од божиќниот пост е најстрог, без употреба на риба, а по можност потполно „на вода“. На Божик, последниот ден од постот, верниците не јадат масло или вино, туку строго се придржуваат до постот „на вода“, што ја симболизира подготовката за највозвишениот момент – доаѓањето на Божиќ.
Меѓутоа, како што истакнуваат црковните отци, физичкиот пост не би имал вистинско значење без духовниот пост. Свети Јован Златоуст не потсети дека постот без духовна посветеност не е вистински пост.
-Не ми кажувај „постев многу денови, не јадев ова или она, не пиев вино, се спротивставив на нечистотијата“, туку покажи ми дали си станал кроток, од кога си се налутил, и дали си станал човекољубив, од кога си бил предалеку, зашто ако си пијан од гнев, зошто го мачиш своето тело? Ако зависта и себичноста се во тебе, каква корист има да пиеш само вода?
Ова не потсетува дека постот треба да биде средство за внатрешна трансформација, а не само физичка апстиненција. Духовниот пост значи одрекување од лоши мисли, гнев, себичност и нечисти желби. Тој нѐ повикува да направиме промени во нашите срца, така што нашите постапки и зборови ќе станат одраз на вистинската љубов кон Бога и кон нашите ближни.
Постот е повик за внатрешно чистење, но и за духовен раст преку молитви, покајание и правење добри дела. Преку постот верниците можат да изградат внатрешна чистота, станувајќи подобри, посмирени, нежни и полни со љубов. Во Светото Писмо се вели: „Љуби го својот ближен како себеси“, што значи дека вистинскиот пост води до поголема љубов и почит кон другите, за да ги прифатиме како браќа и сестри во Христа. Преку постот верниците не само што си прават добро, туку и на сите околу себе.
Суштината на постот е приближувањето до Бога. Светите отци често нагласуваат дека постот треба да биде мост кој нè води кон Бога, преку кој се очистуваме и подготвуваме за средба со Христа. Во православната традиција, постот секогаш се поврзува со причеста – без причест постот ја губи својата целосна вредност. Свети Јован Златоуст јасно кажува дека спасението не се постигнува само со напорите и напорите на верниците, туку се постигнува со благодатта Божја, која се дава преку телото и крвта Христови. Токму преку заедништвото се остварува врвот на постот, бидејќи тој ни овозможува да постигнеме највисоко заедништво со Бога.
Овој период, кој нè потсетува на Христовото доаѓање, нè повикува и покрај сите предизвици во секојдневниот живот, да најдеме внатрешен мир и да се фокусираме на духовната радост. Постот нè подготвува за празнувањето на Божик, за радоста што Бог стана човек и дојде меѓу нас, за да нè ослободи од гревот и смртта. Во оваа смисла, Божиќниот пост не е само време на воздржување од храна, туку време на духовно обновување, кое нè води во светото општење со Бога, пренесува телеграф.рс.
