Кога зборуваме за манипулирањето со туѓите емоции, се наметнува и прашањето за случајот со „јавна соба“, но и други групи каде меѓу другото, беа споделувани фотографии од девојки од страна на нивните поранешни партнери. Дали и за нив може да кажеме дека се емоционални манипулатори, обидувајќи се да се стават над својата поранешна партнерка? Колку ваквото нивно опсесивно однесување и по завршување на врската упатува на тоа дека тие манипулирале и додека биле во врска, создавајќи стрес и преиспитување кај жртвата?
-Пред се’, тоа се незрели мажи, а отсуство на зрелост е една од главните карактеристики на емотивните манипулатори. Ваквото однесување е крајно непочитувачко кон друго човечко битие, влегување во туѓ интимен простор без дозвола. Во некои земји влегување во личен простор без дозвола се смета за вознемирување, а во овој случај зборуваме за злоупотреба на истиот. Освен емотивна манипулација, која како шо споменав и погоре може да биде несвесна, овој чин е свесен и јас во него гледам: пакост, љубомора, навредување, понижување и злоупотреба. Се прашувам колку таквото непочитување кон другиот е компензација за сопственото непочитување…
Кои се поголеми љубовни манипулатори, мажите или жените?
-Сметам дека не може да се направи родова разлика. Манипулацијата е чест симптом кај пореметувањата на личност (антисоцијалните, гранични, нарцисоидни и биполарни), но секогаш се луѓе кои се исклучително зависни од другите, постојат низ другите и нивното потврдување. Тоа се личности кои својата внатрешна празнина ја полнат низ вниманието на другите.
Дали емотивните манипулатори се и лоши луѓе, или такви се само во домот, додека на работа се сосема поинакви?
-Манипулаторите се многу присутни во професионалниот свет и често се на високи позиции. Сметам дека манипулацијата е образец на однесување во сите сфери на животот.
Што ако личноста не може или не знае да излезе од врската/ бракот со емотивен манипулатор?
-Личноста која е во брак/врска со емотивен манипулатор треба да знае дека моќта и контролата ја има само таа. Манипулаторот многу тешко, а можеби и никогаш нема да го промени своето однесување, единствена одбрана е жртвата да каже СТОП. Секако дека психотерапијата и поддршката од околината се најзначајни фактори кои можат да помогнат.
Причина за влегување во врска/ брак е љубовта, но каков е случајот со емотивните манипулатори, можат ли тие да сакаат?
-Релациите со емотивните манипулатори обично поминуваат низ три фази: идеализација, обезвреднување и отфрлување. Во првата фаза се маѓепсани и воодушевени од партнерот, посветени и предадени во освојувањето и во оваа фаза се прекумерно внимателни, љубезни и посветени. Во фазата на идеализација, манипулаторот е еуфоричен, полн со сонови и надеж. Во оваа фаза тој може да верува дека е вистински вљубен во партнерот. Оваа состојба е слична како фазата на заљубеност и е сосема реално и очекувано е да му поверуваме на емотивниот манипулатор.
Во втората фаза паѓаат маските и манипулаторот го открива своето вистинско лице и тој станува отсутен, емотивно ладен и дистанциран, крши ветување, превртува зборови, а вие станувате збунети. Манипулаторите стануваат конфликтни, раздразливи и ве обвинуваат за најмала ситница. Се чувствувате емотивно повредени.
Во третата фаа е отфрлувањето/напуштањето. Заминуваат ненадејно, како никогаш да не сте постоеле. Најчесто после оваа фаза партнерите се емотивно скршени и со уништена самодоверба.
Дали емотивните манипулатори влегуваат во врска/брак само за да пополнат некоја празнина, да имаат некој секогаш достапен за секс, или да си го зголемат егото…?
-Најчесто да, поради тоа што живеат со огромна празнина и која како што веќе реков, ја „полнат“ низ посветеноста и воодушевувањето од другите. Себичноста е карактеристична црта за манипулаторите, така што потребата да ги задоволат своите потреби е секогаш нивна примарна цел.
Какви се последиците врз партнерите на емотивните манипулатори?
-Најчесто психички, но не е исклучено и физичко насилство.
Дали емотивните манипулатори може да се заљубат или основната нивна цел во која најмногу уживаат е „силување на мозокот“?
-„Силување на мозок“ е метафора која често се користи за да се опишат овие односи. Сепак, ако манипулацијата е симптом поврзан со пореметување на личност, јас не би го опишала како такво, од причина што најчесто е несвесно. Од друга страна, не смееме да заборавиме дека манипулација е научена во раното детство и како таква имала заштитна улога, но во возрасното доба ова однесување станува генерализација и го оневозможува манипулаторот вистински да се поврзе со партнерот. Во некоја рака, манипулцијата е непријател и на самиот манипулатор.
Дали за спас од ваква врска најдобро е – бегај што подалеку?
-Доколку е патологија, дистанца е најдобра одбрана. Не е дозволено насилство врз друга личност во никоја форма и секој треба да се заштити и да побара помош во слична ситуација.
Колку можат да се променат? Или наместо жртвата да се обидува да го промени манипулаторот, најдобро е сама да се промени?
-Промена е секогаш возможна. Ова е добро прашање, дали жртвата може да го промени манипулаторот? Не сум сигурна. Но, верувам дека оној момент кога манипулаторот барем за кратко ќе почувствува вистинска поврзаност со друга личност и ќе најде начин да задоволи некоја своја базична потреба низ тој однос, тој самиот ќе стекне увид во негативниот ефект на манипулацијата. Увидот е првиот чекор кон промената.
Вања Мицевска
