Со 44 километри гасоводна мрежа вредна над 3 милиони евра, Струмица останува една од двете општини во државата, кои им освозможија на граѓаните да го користат гасот, како најевтин енергенс. Општината Струмица секоја годни го собвенционира приклучукот за домаќинствата, што е во висина од 47.000 денари. Со ова олеснување од општината, домаќинството што ќе се приклучи на гасоводниот систем ќе инвестира во систем кој овозоможува еколошки енергенс, кој е поевтин од нафтата, електричната енергија и пелетите. Директорот на ЈП „Струмица гас“, Благој Милановиќ изнесува пример од пракса, според кој поголемо домаќинство, кое се приклучило на гасоводниот систем во есента 2024 година, во јануари 2024 година имало сметка за струја во износ ос 28.000 денари, додека веќе овој јануари трошоците паднале на 17.000.
Милановиќ направи пресметка со првичните давачки за приклучување на системот, процес кој тргнува со иработка на проект за внатрешна инсталација.
-Ако една таква инвестиција ги чини 2500 евра па нагоре, ако земеме дека Општина Струмица ќе им врати околу 760 евра, значи тоа доаѓа околу 1800 евра па нагоре или околу 106.000 денари. Да подобри инвертори да земе човек, цената е таа. Само за монтажа на тие инвертори, треба да плати 200-250 евра. Може и повеќе на поголемите, а со два клима уреди дома не може. Да земеме топлинска пумпа, таа уште е поскапа. Ако земеме систем за пелети, инвестицијата е исто толкава, вели Милановиќ.
Во изминатите 15 години, колку што постои гасификацискиот систем во Струмица, општината до сега вложила свои средства и настојувањата се што повеќе граѓани да имаат корист од мрежата, што повеќе институции, како и компании кои ќе инвестираат во градот, а со тоа да создадат нови работни места. Компресираниот гас се увесува во Струмица, се декомпесира во станицата и се внесува во мрежата. Тоа е постапката, која сега е во функција и на 34 приватни фирми, вклучително и извеозно ориенитирани компании, кои гасот го користат не само за загравање на просториите, туку и за технолошкиот процес. Кон системот се приклучени и сите општински институции и само две државни – болницата и ПИОМ. Меѓутоа, токму институциите се тие кај кои најтешко оди наплатата, а кои средства добиваат со блок дотациите од државата.
-Најпрво за стопанските објекти, бидејќи стопанските објекти се тие кои вработуваат наши сограѓани, земаат плата од таму и плус плажаат давачки кон државата, си ги плажаат даноците, го развиваат општеството. На тој начин овозможуваме и децата во детските градинки и болните во болницата да бидат затоплени, кажа директоро на „Струмица гас“.
Поради тешкотиите со наплатата од институциите, работењето на „Струмица гас“ зависи од кредитирањето од комерцијалните банки. Оваа година и тоа оди со тешкотии, бидејќи Министерството за финасии не дава никаков одговор на барањето за задолжување. Со тоа, државата влијае од две страни – првата е преку долговите на иституциите и блок дотациите, додека втората е кочењето во давањето зелено светло за задолжувањето.
-Последната година не наидовме на разбирање од Министерството за финасии, кое треба да ни даде согласност за задолжување, таков е законот. Барањето е испратено во октомври 2024 година, а се’ уште немаме никаков одговор – ниту позитивен ниту негативен. После многу обиди да исконтактираме со нив и телефонски и писмени обраќања до Министерството, некаде ми се чини беше 6 декември, добивме одговор дека нашето барање е примено и ќе ни биде одговорено во законски рок. Ниту беа наведени законски рокови, ниту беше наведено што се случува со нашето барање. Тоа ни создава тешкотии во работењето, бидејќи сите средства што сега ги заработуваме, ги трошиме за набавка на природен гас. Не можеме да инвестираме, а проблеми се јавуваат со инвестирањето, објаснува Благој Милановиќ, директор на „Струмица гас“.
Струмичани покрај кумановчани ја имаат ретката привилегија во државата да користат евтин енергенс. Веројатно цената на гасот би била уште пониска со гасификацијата на државата. Но и тука за Струмица има едно ограничување. Иако е град со изградена секундарна мрежа и речиси целосно гасифициран град, општината не е дел од планот за гасификација на државата. Државната гасоводна мрежа стигнува од Штип до Неготино, но нема крак до Струмица. Потребни се нешто помалку од 50-тина километри. Дури и ако земјата се приклучи на системот до Александриполи во Грција, Струмица ниту преку Гевгелија нема да може да се приклучи. Меѓутоа, засега останува можноста на граѓаните да користат од евтиниот енергенс преку системот, кој општината продолжува сама да го развива, како што нагласуваат од „Струмица гас“ и покрај сите можни пречки од централната власт.
В.К.
