Украинскиот медиум „Источна варијанта“ отвори телефонска линија за Украинците погодени од војната во Русија – жители на окупираните територии и териториите на првата линија. Телефонот им помага на луѓето да се поврзат со специјализирани организации, да ги слуша нивните грижи и да обезбедува решенија и сеопфатни информации за секое барање. Еве како функционира иницијативата.
Што е проблемот?
Поминаа десет години откако Русија првпат ја нападна Украина. За тоа време, градовите и селата во источните региони Доњецк и Луганск окупирани од Русите се во информативна блокада. Дури и разговорот со роднините во слободна Украина е тешко за луѓето во овие области – повиците не се одвиваат, а Фејсбук и некои други информативни страници се блокирани.
Кога емисиите на руските медиуми се полни со лаги и пропаганда, наоѓањето на точни информации за тоа што се случува во Украина, Русија и светот е предизвик за луѓето на привремено окупираните територии (ТОТ).
Кое е решението?
Во февруари оваа година, „Источна варијанта“ отвори линија за жителите на териториите на првата линија и окупираните од Русија.
Телефонот HelpPrint нуди начин за добивање веродостојни информации, споделување лични приказни анонимно, известување за настани во окупираните градови и барање помош.
Рубрика разговараше со Валерија Круподерија, координаторка на телефонската линија, за да дознае како функционира HelpPrint и дали тоа било корисно.
Како функционира? Мост за комуникација меѓу Украина и окупираните територии
Според „Источна варијанта“, жешката линија е наменета да расветли што се случува на окупираните територии и да ги покрие приказните на луѓето кои живеат под руска окупација. Сепак, за нешто помалку од четири месеци, HelpPrint стана систем за поддршка за луѓето во информативен вакуум.
„Пред целосната инвазија [во 2022 година], источната варијанта веќе служеше како мост меѓу привремено окупираната територија и слободната Украина“, вели Валерија Круподерија, координатор на телефонската линија. Од руската инвазија на истокот на Украина во 2014 година, Источна варијанта известуваше за и од Украинците во окупираните градови. Доњецк, Макиивка и Луганск се најдоа во првите 10 градови со најмногу читатели.
„Знаевме дека не можеме да го изгубиме контактот со Украинците кои живеат под привремена окупација. Така, создадовме веб-страница со огледало што го заобиколува руското блокирање. Се разбира, луѓето сè уште ги имаа, или подобро кажано, ги зголемија своите потреби за информации, кои постојано не бараа да ги исполниме Оваа доверба ни стана највисоко признание и мотив да работиме уште повеќе“, додава Криподерија.
Затоа „Источна варијанта“ ја отвори телефонската линија HelpPrint за жителите на првата линија и привремено окупираните територии во Украина. Сервисот ќе ги насочува Украинците до специјализирани организации и ќе се консултира на различни теми . Според Валерија, телефонската линија ќе биде корисна за секој кој има потреба од поддршка или сака да сподели информации.
„Добиваме барања од нашите луѓе во окупацијата кои сакаат да заминат или се обидуваат да најдат решенија за нивните прашања. Трогнати сме од храброста на овие луѓе и нивната верба во враќањето на украинското знаме во нивните родни места“, вели Валерија Круподерија.
За безбедноста
„Како што правевме на почетокот, сè уште сакаме повеќе луѓе да знаат за иницијативата HelpPrint. Разбираме дека многу луѓе во окупираните области се исплашени да побараат помош преку Интернет. Сепак, секогаш нагласуваме дека наш главен приоритет е безбедноста на личноста барајќи помош “, вели Валерија Круподерија.
Информациите за жешката линија се достапни преку каналот Телеграм на „Источна варијанта“ и веб-страницата на медиумите .
Пред да започне телефонската линија, тимот се консултираше со експерти за дигитална безбедност. Иако е безбеден екосистем, корисниците сепак мора да ги следат основните безбедносни правила. Координаторот HelpPrint секогаш ги потсетува луѓето да ја исчистат историјата на разговори .
Валерија Круподерија вели дека е подобро да се користат гласници со високо ниво на шифрирање за комуникација, како што се Signal или WhatsApp. Сепак, повеќето луѓе користат чет-ботови на Telegram и Viber. Овие лица често се соочуваат со тешки ситуации, па им е потребна помош веднаш.
„Работиме како параправници или болничари“
Понекогаш, „Источна варијанта“ создава и објавува напис со истржување откако телефонската линија ќе добие барање: некои прашања немаат јасни решенија и бараат широка дискусија со експерти.
На пример, раселените лица често прашуваат за наоѓање хуманитарна помош, лекови и финансиска поддршка. Тие исто така прашуваат за обновување на украинските документи или дури и издавање извод од смрт за некој на окупираната територија. По добивањето на барањето, координаторот бара контакти на организации кои работат на овие конкретни прашања.
Ако некое лице не може самостојно да контактира со специјалисти, операторот ја презема оваа одговорност. Главната цел е да се започне со решавање на барањето и да се одржи контакт додека не се реши . Операторот секогаш следи за да види во која фаза е проблемот.
Сè повеќе луѓе во окупираните области се загрижени за присилната пасошизација – властите назначени од Русија бараат од Украинците да добијат руски пасоши.
„Јас чекам да се врати украинската влада, затоа не добивам руски пасош“, напиша Јевхен (името е променето од безбедносни причини) на четботот за жешка линија.
Јевхен живее на привремено окупираната територија од 2014 година. Тој сака да избегне да добие руски пасош. Тој сака да знае дали тоа е можно во сегашните услови, каде што Украинците се принудени да добијат руски пасош за да добијат основни медицински услуги.
Додека го обработуваше ова барање, уредничкиот тим на Источна варијанта, заедно со застапниците за човекови права, создадоа напис за присилна пасошизација . Главната поента беше дека Украинците под руска окупација беа жртви, па нивната примарна задача беше да преживеат , дури и ако тоа значи исполнување на барањата на окупаторот. Украинскиот закон не го казнува добивањето руски пасош на окупираната територија.
Друго распространето прашање е зачувувањето на украинските пензии, кои новинарите и експертите ги анализираа во специјално креирана статија.
Украинците на окупираните територии често бараат начини да се преселат во областите под контрола на Украина, особено за нивните неподвижни роднини.
„Украинците заинтересирани за евакуација главно се упатуваат директно до нашите колеги во „Помагање за заминување“. Во моментов работиме на решавање на ваквото барање, така што засега не можеме да споделуваме детали“, вели координаторот на телефонската линија.
Дали навистина функционира?
Од февруари, телефонската линија постапила со околу 100 барања . Проектниот тим е постојано во контакт со добротворната организација Каритас, која им помага на луѓето во тешки хуманитарни ситуации. Тие исто така соработуваат со Helping to Leave, која ги евакуира Украинците од окупираните територии, и други непрофитни организации, како East SOS, Donbas SOS и организацијата за човекови права ZMINA. За правни прашања, операторите на телефонска линија помагаат да се поврзат луѓето со Правото на заштита или бесплатна правна помош.
Украинците често го користат четботот за да ги споделат своите грижи. Тимот создава грижлива и безбедна средина за луѓето да се чувствуваат удобно за време на разговорите и уверени дека нивните барања ќе бидат слушнати. Тимот на телефонската линија со задоволство слуша ако некој сака да разговара.
„Имаше случаи кога Украинците ни пишуваа: „Можам ли да ја раскажам мојата приказна? Сакам да ме слушнат“. И ние со задоволство се согласуваме бидејќи една од мисијата на телефонската линија е да ги документира приказните на Украинците кои станаа жртви на руската агресија .
Оние кои го одржуваат тимот ажуриран за нивните ситуации секогаш изразуваат благодарност и ја истакнуваат важноста на телефонската линија.
Овој текст е преземен од украинскиот медиум Рубрика
Фотографии од „Источна варијанта“
Powered by TechSoup Network’s Digital Activism Program
