На 7 февруари годинава, Украинскиот парламент усвои нацрт-закон за деблокирање на употребата на замрзната сперма од паднати војници, објави пратеникот Јарослав Желиезњак.
Претходно, на 22 ноември 2023 година, украинскиот парламент усвои законско решение со кој се бара државата да им обезбеди на војниците бесплатно собирање и зачувување на репродуктивните клетки.
Украинскиот парламент донесе закон со кој ќе се овозможи складирање и користење на репродуктивните клетки за раѓање деца. Репродуктивните клетки на еден војник сега ќе се чуваат во криобанка три години. Доколку е потребно, овој рок може да го продолжи овластено лице.
Законот, исто така, им дава право на ветераните да располагаат со сопствените репродуктивни клетки во случај на смрт. Починати војници ќе бидат официјално признати како родители на дете зачнато со користење на замрзнат биоматеријал.
Рубрика откри како се одвива таквата постапка, колку може да чини за војската и какви правни прашања може да се појават кога детето ќе се роди без биолошки татко или мајка.
Наталија почна кампања за зачувување на биолошкиот материјал
Поради војната, заканата од смрт виси над животот на секој од нас секој ден. Ова особено се однесува на бранителите на бојното поле. Затоа, се повеќе Украинци размислуваат за криопрезервација – замрзнување на генетскиот материјал на маж и жена.
Сопругот на Наталија Киркач-Антоненко, Виталиј, почина на 9 ноември лани во регионот Сватов, бранејќи го регионот Луганск. Двојката се запознала додека студирала на Националниот универзитет во Доњецк, а потоа живееле заедно во Славјанск. Од првите денови на целосната инвазија, Виталиј реши да ја одбрани земјата од непријателот.
Наталија тогаш била бремена со своето прво дете, но го изгубила бебето неколку недели подоцна. Таа забременила по втор пат во август кога сè уште можела да го види сопругот. Сега Наталија се држи со сите сили за доброто на нејзината идна ќерка. Таа одлучи да ја подигне свеста за суштинска тема за зачувување на генетскиот материјал на бранителите за можноста за подоцнежно размножување.
Како функциониера во пракса – прв пример
Идниот татко сега е далеку – на бојното поле во близина на Харкив, на истокот на Украина. Сопругата е во задниот дел во Тернопил, западна Украина. Нив ги обединува безграничната љубов и желбата да станат родители. Двојката долго време минуваше низ сите можни прегледи за неплодност. Лекар за репродуктивна медицина од Клиниката на професор Стефан Хмил ја избра најдобрата опција за нив – ин витро оплодување.
„Почнавме да се подготвуваме за програмата, а кога сопругата дојде на дополнителен преглед, дознавме дека нејзиниот сопруг сега ја брани Украина. Без никакво двоумење, им беше понудена можност да го поминат протоколот со специјална понуда. Беше првата двојка која влезе во протоколот во рамките на програмата за вооружените сили на Украина и плати за ин витро оплодување и методот ICSI“, велат од клиниката.
Во моментов веќе се собрани биоматеријалите на жената и мажот, а дошло до оплодување. Сега лекарите ја следат состојбата на жената по пункцијата и се подготвуваат за трансфер на ембрионот.
„Овие две недели се одолговлекуваат, но вреди да се чека за да се видат сјајните очи на пациентот потоа.
Ова е само една од приказните за тоа како бранителите денес можат да ги решат прашањата во врска со идните деца. Друга опција е криопрезервацијата, која денес е барана и во Украина.
Како функционира?
Криопрезервацијата на репродуктивните клетки (јајце клетки и сперматозоиди) и ембриони е метод за суспендирање на биолошките процеси во клетките при ниски температури (-196 степени). По загревањето, клетките ја обновуваат виталната активност
Можно е да се изврши криопрезервација на машки и женски герминативни клетки. Програмите за „одложено мајчинство“ остануваат попопуларни бидејќи резервите на јајниците кај жената се ограничени и со текот на времето значително се намалуваат бројот на ооцити и нивниот квалитет, вели директорот на медицинските центри „Клиника на професор Стефан Хмил“, професор и специјалист за репродуктивност Стефан Хмил.
За да се изврши криопрезервација на семената течност, доволно е да се јавите кај специјалист за репродуктивност и да поминете низа тестови – спермограм и таканаречените „критични“ тестови за инфекции. По добивањето на резултатите, под услов да нема контраиндикации, се одредува денот на поднесување на биолошкиот материјал.
Во случај на криопрезервација на ооцити (јајце клетки), сè е малку покомплицирано. Прво, се врши консултација, општ преглед и проценка на репродуктивниот систем на жената. Резервата на јајниците е однапред одредена, а протоколот за стимулација на суперовулација се избира поединечно. Во случај на намалена резерва на јајниците се врши „мека“ стимулација.
Следно, пациентот ќе биде подложен на пункција на фоликул со аспирација на јајце. Добиените јајца од ембриолошката лабораторија се ставаат во крио-складирање, каде што може да се чуваат многу години.
Кој е „датумот на истекување“ на замрзнатиот материјал?
Нема „датум на истекување“. Таквите ооцити можат да се чуваат неограничено време и да не подлежат на процеси на стареење. Складирањето во криобанка е можно онолку долго колку што е потребно за да се сфати подготвеноста да се даде живот на бебето.
Стефан Хмил споделува дека децата родени со помош на криотехнологијата не се разликуваат од оние кои се зачнати по природен пат. Оваа година, на пример, во САД се родија две близнаци од ембриони кои биле длабоко замрзнати 30 години. Ова е најдолгиот период во историјата во кој замрзнатите ембриони чекаат да се родат. Ембрионите се во складирање на течен азот од 22 април 1992 година и останаа одржливи. Ништо не е невозможно.
За жената, па дури и жената да ги користи репродуктивните клетки на мажот, таа мора да има законски одобрена дозвола. Истото важи и за мажот доколку одлучи да користи замрзнато јајце на жена користејќи ги услугите на сурогат мајка.
Дали може да има негативни последици?
Нема контраиндикации или негативни последици од криопрезервацијата кај мажите. Слично на тоа, за жените, нема контраиндикации за замрзнување на јајца. Може да има контраиндикации или негативни ефекти на хормоналната стимулација , во која се врши „банкарство“ на ооцитите – акумулација на јајца во природниот циклус. Специјалист за репродуктивност ќе може да објасни сè детално.
Криопрезервација од правен аспект
Заедно со прашањето за криопрезервација, се поставува прашањето за понатамошно утврдување на потеклото на детето родено како резултат на употребата на АРТ. Ова, пак, е регулирано со чл. 123 од Семејниот законик на Украина.
Двајца родители ќе бидат наведени во изводот на родените. Ако жената, со согласност на нејзиниот сопруг, роди дете со помош на АРТ, дури и ако генетскиот материјал од донатор се користи за создавање на ембрионот, мажот сепак ќе биде официјален татко на детето.
Овој текст е преземен од украинскиот медиум Рубрика
Фотографии од Clinic of Professor Stefan Khmil
Powered by TechSoup Network’s Digital Activism Program