Кога Русија ја започна својата целосна војна против Украина, воздушниот простор над земјата веднаш беше затворен, а украинските авиокомпании повеќе не можеа да летаат над нивната татковина. И покрај предизвиците, SkyUp Airlines најде решение што и помогна да преживее. Рубрика разговараше со главниот менаџер на компанијата за да дознае како функционира SkyUp додека чека дозвола за летање на украинското небо.
Што е проблемот?
На 24 февруари 2022 година, службата за воздушен сообраќај на Украина го затвори воздушниот простор на земјата за цивилната авијација, забранувајќи им на цивилните авиони да полетуваат или да летаат над него. Оние кои веќе беа во воздухот беа принудени да слетаат.
Поради специфичните одредби на европското воздухопловно право, украинските компании можеа да вршат само чартер и редовни летови меѓу Украина и другите европски земји без можност за превоз на патници, на пример, од Варшава до Берлин. Во суштина, сите украински авиокомпании го загубија правото да летаат.
„Како и секоја друга украинска авиокомпанија, не ни беше дозволено да вршиме летови во Европа помеѓу точката „А“ и точката „Б“. Ова сериозно влијаеше не само на нас, туку на сите украински авиокомпании, сите мораа да бараат нови решенија“, вели директорот за безбедност на SkyUp, Олександ Шафиев.
Кое е решението?
SkyUp започна да го трансформира својот бизнис модел и да бара начин да работи на европскиот пазар. Тие почнаа да создаваат и да сертифицираат нова компанија во земја на ЕУ, дозволувајќи им да ги плаќаат редовно своите вработени и што е најважно, да ги задржат нивните лиценци за да не мора повторно да ги добиваат.
“Почнавме да бараме решенија во првите недели од инвазијата од големи размери. Требаше да најдеме нов модел, сосема поинаков од она што го имавме досега. Според мене, решението го најдовме доста брзо и тоа и овозможи на компанијата да преживее“, вели Александар Шафијев.
Како функционира?
Првично, компанијата почна да врши ACMI договори, познати како “wet leasing“. SkyUp ги изнајмуваше своите авиони на други авиокомпании, обезбедувајќи го авионот, екипажот, одржувањето и осигурувањето или ACMI. Закупот им овозможи да завршат над 7.000 летови и да превезат милион патници во 2022 година.
Во исто време, авиокомпанијата сакаше целосно да продолжи со работа на европскиот пазар, што не можеше да се направи освен ако компанијата легално не беше дел од тој пазар. Откако започна руската инвазија, компанијата започна да создава нов бизнис во Малта.
– Зошто Малта?
Повеќе од една година подоцна, процесот на сертификација беше завршен, а SkyUp MT беше лансиран во мај 2023 година за да ги прошири активностите на компанијата во Европа и да врши редовни летови. Минатата година, авионите на SkyUp беа вклучени во повеќе од 10.000 летови.
Брзата адаптација и промената на работниот модел на компанијата за да се исполнат новите околности им овозможи на SkyUp Airlines да задржи над илјада вработени, да плаќа плати и да придонесе даноци во буџетот на Украина.
„Моментално имаме нешто повеќе од 1.100 вработени. На почетокот на големата инвазија, имавме околу 1.200. Некои луѓе заминаа, но тоа главно се должи на фактори кои не се поврзани со компанијата. Нашите вработени сега се распространети низ Европа, и некои избираат локации поблиску до нив географски“, вели топ менаџерот на компанијата.
Во моментов, повеќето од вработените во компанијата продолжуваат да работат од Украина. Само пилотите и стјуардесите редовно ротираат во странство. Тие летаат во странство некое време, а потоа се враќаат во Украина, каде што на нивно место се други пилоти и стјуардеси.
На пример, повеќето инженери работат во канцеларијата во Киев, бидејќи голем дел од нивната работа вклучува пресметки, при што се потребни помалку специјалисти за директно да работат со авионот.
И покрај наоѓањето излез од предизвикувачката ситуација, рано е да се разговара за профитабилноста. Заработените пари одат за плати, покривање долгови и надминување на предизвиците од тешката 2022 година.
„Тешко е да се зборува за профит. 2022 година сериозно влијаеше на приходот на компанијата.Некои обврски беа одложени за во иднина, но дефинитивно можеме да кажеме дека компанијата е повторно на нозе, врши летови и има потенцијал за реален раст, вели Олександр Шафиев.
Исто така, клучно е компанијата да обезбеди работа за украинските пилоти. Доколку не летаат долго време, во иднина би ја изгубиле способноста за тоа. Пилотите ќе мора да се преквалификуваат и да добијат нови лиценци , што одзема време и скапо.
На овој начин, воздухопловните специјалисти остануваат во Украина. Кога ќе се отвори дури и еден украински аеродром, квалификуваниот персонал сепак ќе биде подготвен да работи таму.
Сепак, поради значителни безбедносни ризици, Олександр Шафијев не гледа шанси наскоро да започнат летови во Украина. Ситуацијата во Украина значително се разликува од Израел, каде аеродромите работат и покрај можните напади. Можностите на Хамас се многу помали во однос на количината и прецизноста на ударите во споредба со Русија, што го прави неточно споредувањето на Израел и Украина.
Дури и ако украинското небо или делови од нив повторно се отворат и властите им дозволат на авиокомпаниите да летаат, останува уште еден проблем – лизинг компаниите можеби нема да го дозволат тоа. Компаниите кои изнајмуваат авиони на украинските авиокомпании може да ги сметаат таквите летови за премногу опасни.
„Дефинитивно сакаме да бидеме првата компанија што ќе почне да лета за Украина и се надевам дека ќе успееме. Но, засега не гледам услови за летови до Украина“, вели Олександар Шафијев.
Додека се чека шансата да се врати на украинското небо, компанијата нагласува: „Ние бевме украинска компанија, остануваме украинска компанија и ќе продолжиме да бидеме украинска компанија“.
SkyUp ја покажа својата лојалност кон својата татковина иницирајќи неколку социјални проекти за време на војната во целосен обем.
Заедно со украинскиот фудбалски клуб Шахтјор, авиокомпанијата собра над 1 милион евра преку серија хуманитарни натпревари, донирање на средствата за медицински потреби и помагање на децата погодени од војната. Во соработка со тур-операторот Join Up, компанијата организираше и одмор во странство за украинските војници и децата со аутистичен спектар на нарушувања.
SkyUp, исто така, соработуваше со платформата за собирање средства UNITED24, брендирајќи еден од нивните авиони со „Моќта на слободата“ и QR код за донации и собра над 10.000 евра за медицински комплети. Бизнисот организираше и виртуелен концерт, thekomakoma, со UNITED24 за да собере средства за обнова на оштетеното училиште во регионот на Киев.
Овој текст е преземен од украинскиот медиум Рубрика
Фотографии од SkyUp
Powered by TechSoup Network’s Digital Activism Program